Hoe vaak heb je jezelf betrapt op het checken van je telefoon tijdens het rijden of het net iets harder rijden dan toegestaan? We weten allemaal dat het niet verstandig is, maar toch doen we het. Bij A.A.S. Schadeherstel zien we dagelijks de gevolgen van onveilig rijgedrag. In dit artikel leggen we uit waarom we ons gedragen zoals we doen achter het stuur en geven we je praktische tips om veiliger de weg op te gaan.
Het menselijk brein is niet perfect ontworpen voor het besturen van auto's. We schatten risico's verkeerd in, laten ons afleiden en overschatten onze eigen rijvaardigheden. Wist je dat 95% van alle verkeersongevallen wordt veroorzaakt door menselijk gedrag? Technische defecten of weersomstandigheden spelen veel minder vaak een hoofdrol dan we denken.
De menselijke factor in het verkeer
Denkfouten die we allemaal maken
Ons brein gebruikt snelkoppelingen tijdens het rijden, wat meestal efficiënt is, maar ook tot denkfouten leidt: De meeste bestuurders denken bovengemiddeld goed te rijden. Statistisch gezien is dit natuurlijk onmogelijk – niet iedereen kan beter zijn dan gemiddeld. Toch denkt 80% van de bestuurders dat zij beter rijden dan anderen. We geloven vaak dat ongelukken vooral anderen overkomen. "Mij gebeurt dat niet" is een gedachte die ervoor zorgt dat we minder voorzichtig zijn dan nodig. Ook zien we regelmatig fietsers of motorrijders over het hoofd omdat we vooral op auto's letten. Dit verklaart waarom veel ongelukken gebeuren bij het afslaan, waarbij bestuurders zeggen: "Ik had de fietser niet gezien."
Emoties achter het stuur
Stress en haast zorgen ervoor dat we minder goed opletten. Wanneer we onder druk staan, scannen we de omgeving minder grondig en nemen we beslissingen op basis van onvolledige informatie. Denk aan die keren dat je net op tijd bij een afspraak wilde zijn en jezelf betrapte op het nemen van risico's die je normaal zou vermijden.
Ook woede en frustratie kunnen gevaarlijk zijn in het verkeer. Een bestuurder die je afsnijdt doet dit meestal niet met opzet, maar omdat hij je niet heeft gezien. Toch voelt het vaak als een persoonlijke aanval, wat kan leiden tot agressief rijgedrag zoals bumperkleven of gevaarlijk inhalen.
Praktische tips voor veiliger rijden
Je aandacht bij de weg houden
Bij A.A.S. Schadeherstel weten we dat volledige aandacht bij het verkeer cruciaal is voor je veiligheid. We zien dagelijks auto's binnenkomen met schade die voorkomen had kunnen worden als de bestuurder volledig gefocust was geweest.
Je telefoon is waarschijnlijk de grootste afleiding tijdens het rijden. Een simpele blik op een binnenkomend berichtje lijkt onschuldig, maar de cijfers vertellen een ander verhaal. Eén seconde afleiding bij 100 km/u betekent dat je 28 meter 'blind' rijdt. In die afstand kan veel gebeuren: een kind kan oversteken, een voorganger kan plotseling remmen of een fietser kan een onverwachte beweging maken.
Hoe kun je je aandacht verbeteren?
Zet je telefoon op 'niet storen' of buiten handbereik
Stel je navigatie in voordat je vertrekt
Neem regelmatig pauzes op lange ritten (elke twee uur)
Vermijd multitasken – je brein kan niet écht meerdere dingen tegelijk doen
Je emoties de baas blijven
Hoe beheers je je emoties tijdens het rijden? Deze technieken helpen:
Herken stresssignalen: Voel je spanning in je lichaam, zit je te mopperen op andere weggebruikers of tik je ongeduldig op je stuur? Dit zijn tekenen dat je gestrest bent.
Gebruik ademhalingstechniek: Adem vier seconden in en zes seconden uit. Dit kalmeert je zenuwen binnen enkele momenten.
Verander je perspectief: Vraag jezelf af of de situatie die je nu frustreert over een uur nog belangrijk is. Meestal niet.
Zie andere weggebruikers als mensen: De bestuurder die je afsnijdt is waarschijnlijk niet uit op een confrontatie, maar heeft je simpelweg niet gezien.
Technologie: vriend of vijand?
Slim gebruik van rijhulpsystemen
Moderne auto's bevatten steeds meer rijhulpsystemen die de veiligheid kunnen vergroten, maar ze kunnen ook leiden tot nieuwe risico's. Lane assist en adaptive cruise control kunnen vermoeidheid verminderen, maar sommige bestuurders vertrouwen er te veel op en letten minder goed op. Begrijp wat je rijhulpsystemen wel en niet kunnen doen. Ze zijn een aanvulling op, geen vervanging van aandachtig rijden. Blijf zelf de controle houden en gebruik technologie als hulpmiddel, niet als vervanging van je eigen waakzaamheid.
Van weten naar doen
Hoe zet je deze kennis om in actie? Begin met bewustwording – herken je eigen risicovolle gewoontes. Houd een week lang bij wanneer je afgeleid raakt of risico's neemt.
Stel vervolgens specifieke doelen. "Ik gebruik mijn telefoon niet tijdens het rijden" is concreter dan "Ik ga veiliger rijden". Maak een plan voor lastige situaties: "Als mijn telefoon gaat tijdens het rijden, dan negeer ik hem tot ik veilig kan stoppen."
Veiliger rijden is geen eindbestemming maar een doorlopend proces. Het vraagt om voortdurende aandacht en de bereidheid om je gedrag aan te passen. De beloning is een veiligere rit voor jezelf en alle andere weggebruikers.
Schade opgelopen ondanks voorzorgsmaatregelen?
Ondanks alle voorzorgsmaatregelen kan een ongeluk in een klein hoekje zitten. Is je auto beschadigd geraakt? Dan helpen we je graag. Bij A.A.S. Schadeherstel begrijpen we dat je snel weer veilig de weg op wilt.